Άσχημη διάθεση; Να πως θα αλλάξει!
«Σήμερα έχω πολύ άσχημη διάθεση»
Πόσες φορές δεν έχετε πει αυτή τη φράση; Αν είστε σαν όλους τους άλλους, τότε πιθανότατα πολύ συχνά- και δεν πειράζει καθόλου. Όλοι μας καμιά φορά είμαστε κακοδιάθετοι, με πεσμένη διάθεση, αγχωμένοι και ανήσυχοι. Όλοι βιώνουμε αυτά τα συναισθήματα τα οποία μας δημιουργούν άσχημη διάθεση. Ακόμη και οι πιο ευτυχισμένοι και οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι στη γη κάποια στιγμή νιώθουν μελαγχολικοί.
Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι: πόσο γρήγορα μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτή την κατάσταση; Οι ακόλουθες συμβουλές μπορούν να μας βοηθήσουν όχι μόνο να αποβάλουμε το μαύρο πέπλο του αρνητισμού αλλά και να βελτιώσουμε την στάση μας απέναντι στα πράγματα.
Κάθε πράγμα στη σειρά του.
Πριν προχωρήσουμε παρακάτω, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο κύριος λόγος για τον οποίο έχουμε άσχημη διάθεση είναι γιατί έχουμε μάθει να συσχετίζουμε κάποια κατάσταση με αρνητική διάθεση. Πόσες φορές δεν έχουμε πει: «Θυμώνω όταν….» ή «Δεν μου αρέσει όταν…».
Οι καταστάσεις που μας δημιουργούν άσχημη διάθεση δεν είναι απλώς τυχαία γεγονότα που πυροδοτούνται από τις πράξεις των γύρω μας. Αντιθέτως, είναι συνήθειες που έχουμε αναπτύξει και συναισθήματα που έχουμε μάθει να αποδεχόμαστε. Αλλά μαντέψτε! Δεν χρειάζεται να θυμώνουμε όταν κάποιος καθυστερεί. Δεν χρειάζεται να κατακλυζόμαστε από άγχος όταν πλησιάζει μια διορία για κάποια εργασία.
Αισθανόμαστε με αυτό τον τρόπο επειδή, για χρόνια, έχουμε παρατηρήσει τους γύρω μας να αντιδρούν με παρόμοιο τρόπο και υποσυνείδητα έχουμε εκπαιδεύσει τον εαυτό μας να επιτρέπει αντίστοιχα συναισθήματα να αναδυθούν στην επιφάνεια όταν προκύπτουν παρόμοιες καταστάσεις. Αλλά δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η λανθασμένη αντιμετώπιση μιας κατάστασης από την πλειοψηφία είναι και η σωστή.
Αναγνωρίστε το σημείο έναρξης.
Την επόμενη φορά που θα είστε σε άσχημη διάθεση, αναρωτηθείτε τι ήταν αυτό που σας δημιούργησε αυτό το συναίσθημα. Πολλοί άνθρωποι έχουν συνηθίσει να βρίσκονται σε τέτοια διάθεση που πολλές φορές δεν παρατηρούν καν πόσο καιρό τους συμβαίνει αυτό. Προσπαθήστε και αναπολήστε την ημέρα σας και εντοπίστε το γεγονός που άλλαξε τη διάθεσή σας. Ίσως ήταν η συνομιλία με έναν συνάδελφο, κάτι που ακούσατε, μία δυσάρεστη κατάσταση ή ακόμη και κάτι τόσο απλό όσο μία σκέψη που κάνατε.
Από τη στιγμή που θα βρείτε την αιτία, θα μπορέσετε να βρείτε και αν αξίζει ή όχι να ανησυχείτε για αυτό. Επιπλέον, αναρωτηθείτε αν μπορείτε να επωφεληθείτε με κάποιο τρόπο από την όλη κατάσταση. Άπαξ και ξεκινήσετε να εντοπίζετε τι προκαλεί την κακή σας διάθεση, θα είναι πιο εύκολο να εντοπίσετε ότι τείνετε να έχετε άσχημη διάθεση όταν, παραδείγματος χάριν, έχετε να χειριστείτε πολλές αρμοδιότητες.
Σταματήστε να μελαγχολείτε.
Τσακωθήκατε με έναν συνάδελφό σας ή ένα φίλο σας ο οποίος είπε κάτι που δεν σας άρεσε. Πόσες φορές επαναλάβατε τη σκηνή στο μυαλό σας ακόμη και αν έχουν περάσει μέρες ή ακόμη και μήνες; Η επανάληψη ενός γεγονότος στο κεφάλι σας δεν βελτιώνει την κατανόηση της κατάστασης ούτε απαντά στο γιατί έγινε ότι έγινε.
Αν θέλετε να αναλύσετε και να ερμηνεύσετε ένα γεγονός, καλό είναι να υιοθετήσετε μια προσέγγιση επίλυσης προβλήματος και να προσπαθήσετε να δείτε το συμβάν από διαφορετική οπτική γωνία. Το να ξαναζείτε δυσάρεστα γεγονότα μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε ανίσχυροι να τα αλλάξετε, ενώ παράλληλα κάτι τέτοιο προκαλεί συναισθηματικό πόνο ή ακόμη και κατάθλιψη κατά τη διεργασία.
Παρατηρείστε τη συμπεριφορά σας.
Τις περισσότερες φορές, είμαστε ο χειρότερος εχθρός, ενώ είμαστε ταυτόχρονα η αιτία της άσχημης διάθεσής μας. Παρατηρήστε προσεκτικά τον τρόπο που λειτουργείτε και αντιδράτε από την πρώτη στιγμή που ξυπνάτε το πρωί μέχρι τη στιγμή που πηγαίνετε για ύπνο το βράδυ.
Αν ξυπνάτε το πρωί και περιμένετε ότι πάλι η μέρα σας θα είναι δύσκολη, τότε πως μπορεί να μην έχετε άσχημη διάθεση; Οι αρνητικές σκέψεις τροφοδοτούνται από τον ίδιο μας τον εαυτό, έτσι όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνετε στο να κάνετε αρνητικές σκέψεις ή αρνητικούς εσωτερικούς διαλόγους, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να βγείτε από μια αρνητική διάθεση.
Προσέξτε τα λόγια σας.
Οι λέξεις μπορούν να έχουν επίδραση στα συναισθήματα μας, στην ψυχολογία μας και στη συμπεριφορά μας, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες στο χώρο της ψυχολογίας. Οι επιστήμονες έχουν πλέον αποδείξει ότι το αρνητικό λεξιλόγιο μπορεί να αυξήσει την δραστηριότητα στην αμυγδαλή, το μέρος εκείνο του εγκεφάλου που ελέγχει τις αυτόματες αντιδράσεις του οργανισμού μας σε γεγονότα που σχετίζονται με το φόβο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, πληθώρα ορμονών που παράγονται λόγω στρες, να απελευθερώνονται και να επηρεάζουν τις λειτουργίες του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη λογική, την αιτιολόγηση και την γλώσσα.
Αυτό εξηγεί γιατί δεν μπορούμε να σκεφτούμε λογικά όταν έχουμε άσχημη διάθεση ή γιατί λέμε πράγματα που μετανιώνουμε αργότερα. Λέξεις όπως φτώχεια, αρρώστια και θάνατος, ενεργοποιούν αρνητικά τον εγκέφαλο και έτσι πρέπει να επιλέγουμε με προσοχή τα λόγια μας. Αντικαταστήστε το αρνητικό λεξιλόγιο με θετικό ώστε να εμποδίσετε την τάση του εγκεφάλου να είναι αρνητικός.
Πείτε στους άλλους τι χρειάζεστε.
Ένα από τα πιο συνηθισμένα συναισθήματα που βιώνουμε όταν έχουμε άσχημη διάθεση, είναι ότι είμαστε αβοήθητοι. Είτε είστε στο σπίτι είτε στη δουλειά, είναι πολύ σημαντικό να θα θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι. Από τη στιγμή που θα εντοπίσετε την αιτία των αρνητικών σας συναισθημάτων, αναρωτηθείτε τι χρειάζεστε εκείνη τη στιγμή περισσότερο από κάθε τι άλλο.
Αν είστε αγχωμένοι στο χώρο εργασίας σας, τότε ίσως χρειάζεστε χρόνο, βοήθεια, ή καθοδήγηση ώστε να ολοκληρώσετε αυτό που έχετε να κάνετε. Αν έχετε θυμώσει με κάποιο συνάδελφο ή φίλο σας, ίσως χρειάζεται να συζητήσετε την κατάσταση. Σιγουρευτείτε ότι επικοινωνείτε στους ανθρώπους γύρω σας τι ακριβώς χρειάζεστε. Θυμηθείτε ότι δεν χρειάζεται να το κάνετε μόνοι σας αυτό.
Πάρτε τη μεγάλη απόφαση να αλλάξετε.
Αν πρόκειται να κρατήσετε έστω και ένα σημείο από αυτό το άρθρο ας είναι αυτό: η ζωή είναι πολύ σύντομη για να είμαστε κακόκεφοι. Σκεπτόμενοι αυτό, πιέστε τον εαυτό σας να πάρετε απόφαση να μην είστε κακόκεφοι και θλιμμένοι άλλο πια. Είναι αλήθεια, ότι στη ζωή θα έρθουμε αντιμέτωποι με πράγματα που μπορούμε να ανεχτούμε. Αν αντέχουμε ανθρώπους που μας συμπεριφέρονται άσχημα, τότε θα μας συμπεριφέρονται άσχημα-μόνο και μόνο επειδή τους το επιτρέπουμε. Αντιστοίχως, αν σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να ζούμε με άσχημη διάθεση και κυρίως ότι αυτό είναι αποδεκτό από εμάς, τότε επιτρέπουμε στα αρνητικά αυτά συναισθήματα να παρέμβουν στη ζωή μας και να την εξουσιάζουν. Δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε με μια συναισθηματική κατάσταση που δεν μας δίνει όσα θέλουμε. Αξίζουμε περισσότερα. Έτσι ας ξεκινήσουμε να τα απαιτούμε από τον εαυτό μας και για τον εαυτό μας.
Γράφει η Σοφία Φρόμελ
Executive Coach
Μετάφραση του αρχικού υλικού από την Παναγιώτα Μακρή Ψυχολόγο, MSc in Child Development για το Psychomotor Athens.
> Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συμβουλευτική γονέων και την ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση, δείτε τη σχετική ενότητα.
> Καλέστε τώρα για ραντεβού και αξιολόγηση.
Στο Psychomotor Athens, στα Βριλήσσια, πραγματοποιείται πλήρης αξιολόγηση των δυσκολιών του κάθε παιδιού και κατόπιν δομείται εξατομικευμένο πρόγραμμα παρέμβασης προσαρμοσμένο στις δυσκολίες και τις δυνατότητες του κάθε μαθητή.