Lego®-based Therapy και Εργοθεραπεία
Η Lego®-based Therapy ακούγεται διασκεδαστική, έτσι δεν είναι; Γιατί είναι! Αλλά τι σημαίνουν όλα αυτά;
Η Lego®-based Therapy είναι ένα θεραπευτικό εργαλείο και χρησιμοποιείται από μια ευρεία γκάμα επαγγελματιών για να ενισχύσει την κοινωνική αλληλεπίδραση, τις δεξιότητες παιχνιδιού (συμπεριλαμβανομένης και της δεξιότητας «περιμένω τη σειρά μου»), τις ακουστικές δεξιότητες, την επίλυση προβλήματος και τις επικοινωνιακές δεξιότητες, μέσα από τη συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες.
Προσαρμόζοντας την Lego®-based Therapy στην Εργοθεραπεία.
Εφαρμόζοντας την ειδίκευση του Εργοθεραπευτή στην προσαρμοστικότητα και τη δημιουργικότητα, η Lego®-based Therapy μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν θεραπευτικό εργαλείο με ισχυρό κίνητρο ώστε να ξεπεραστούν εμπόδια, να υπάρξει ανάπτυξη των καθημερινών δεξιοτήτων και της ανεξαρτησίας στα καθημερινά έργα του παιδιού. Η Lego®-based therapy είναι μια διασκεδαστική και ευχάριστη δραστηριότητα που μπορεί να προσαρμοστεί, να μετρηθεί και να είναι εξατομικευμένη έτσι ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες του εκάστοτε παιδιού καθώς και το επίπεδο δεξιοτήτων του. Οι εργοθεραπευτές είναι ειδικοί στην ανάλυση έργου: μπορούν να χωρίσουν τις δραστηριότητες και τα έργα σε μικρά, διαχειρίσιμα και ευκολοδίδακτα κομμάτια. Αυτό επιτρέπει στην κάθε δραστηριότητα να έχει βαθμό δυσκολίας αντίστοιχο με το επίπεδο ικανοτήτων του κάθε ατόμου, έτσι ώστε να επιτρέψει την ανάπτυξη ικανοτήτων με δομημένο και συστηματικό τρόπο. Οι Εργοθεραπευτές μπορούν να μεγιστοποιήσουν τη χρήση της Lego®-based Therapy σε ομαδικές παρεμβάσεις, καθώς και 1:1 στην κλινική, στο σπίτι, στο σχολείο και στην κοινότητα ώστε να παρακινήσει, να υποστηρίξει και να ενδυναμώσει παιδιά και νεαρούς ανθρώπους στην ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων.
Η Lego®-based Therapy κάνει χρήση ομαδικών κανόνων και κανόνων συνεργασίας, σε ένα περιβάλλον που υποστηρίζει και επιβραβεύει το άτομο, επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη των δεξιοτήτων που σχετίζονται με την κοινωνική αλληλεπίδραση, οι οποίες χρειάζονται σε καθημερινή βάση: «περιμένω τη σειρά μου», συνεργασία, «μοιράζομαι», επίλυση κοινωνικών προβλημάτων, συνδυαστική προσοχή, ακολουθία κοινωνικών κανόνων και επικοινωνία. Η Lego®-based Therapy μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πλατφόρμα για να αναπτυχθούν θεμελιώδεις δεξιότητες της Εργοθεραπείας, όπως η λεπτή κινητικότητα, ο αμφίπλευρος συντονισμός, ο οπτικός και στασικός έλεγχος.
Πως χρησιμοποιούν οι Εργοθεραπευτές/ριες τη Lego®-based Therapy επικεντρώνοντας στις Εργοθεραπευτικές ανάγκες ενός παιδιού:
Λεπτή Κινητικότητα
Οι δεξιότητες της λεπτής κίνησης σχετίζονται με μικρές, πολύπλοκες και λεπτομερείς κινήσεις των χεριών, των δαχτύλων και των καρπών οι οποίες χρειάζονται για να γίνει χρήση και έλεγχος διάφορων αντικειμένων και εργαλείων. Η χρήση Lego® ή αντίστοιχων κατασκευαστικών υλικών, είναι ένα υπέροχο εργαλείο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της λεπτής κίνησης. Υπάρχουν πολλά μοναδικά στυλ και τουβλάκια διαφόρων μεγεθών που επιτρέπουν την επικέντρωση σε διάφορα στοιχεία των δεξιοτήτων της λεπτής κίνησης και τα αποτελέσματα είναι μετρήσιμης δυσκολίας. Αν κάποιος δυσκολεύεται με τις δεξιότητες της λεπτής κίνησης, τα Lego® ή αντίστοιχα παιχνίδια με τουβλάκια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στην ενδυνάμωση και την προώθηση της δύναμης, της λειτουργικής θέσης των μελών του σώματος, της επιδεξιότητας, της τεχνικής και της κίνησης του χεριού, των δαχτύλων και του καρπού, χτίζοντας τα θεμελιώδη στοιχεία που είναι απαραίτητα για τα Έργα, όπως: η γραφή, το ντύσιμο, η χρήση μαχαιροπίρουνων και το παιχνίδι.
Αμφίπλευρος Συντονισμός
Φτιάχνοντας βήμα-βήμα μια κατασκευή με Lego® ή κάνοντας απλά ελεύθερο παιχνίδι με αυτά, το άτομο θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει δεξιότητες αμφίπλευρου συντονισμού, οι οποίες για κάποιους δεν είναι αυτόματες. Τα σώματά μας είναι συμμετρικά και συνήθως και οι δύο μεριές χρησιμοποιούνται παράλληλα, για παράδειγμα όταν ντυνόμαστε ή τρώμε. Ο αμφίπλευρος συντονισμός είναι η χρήση και των δύο μεριών του σώματός μας και η ικανότητα να συντονιστούν το αριστερό και το δεξί χέρι για να ολοκληρώσει λειτουργικά δραστηριότητες. Η Lego®-based Therapy επιτρέπει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του αμφίπλευρου συντονισμού έτσι ώστε το άτομο να μπορεί με επιτυχία να χτίζει με τα τουβλάκια. Οι δεξιότητες αυτές μπορούν να μεταφερθούν και σε άλλες λειτουργικές δραστηριότητες όπως η γραφή.
Αισθητηριακές Δεξιότητες
Η Lego®-based Therapy μπορεί να βοηθήσει με αισθητηριακή επεξεργασία, ενεργοποιώντας τις αισθήσεις. Η εύρεση αντικειμένων γίνεται μέσω απτικής αντίληψης και διάκρισης: τα Lego® υποστηρίζουν τα παραπάνω προσφέροντας μοναδικές επιφάνειες, σχήματα και μεγέθη. Χρησιμοποιώντας τουβλάκια για το χτίσιμο μοντέλων, τα άτομα πρέπει να εφαρμόζουν τη σωστή ποσότητα πίεσης για να βεβαιωθούν ότι «κολλήσανε». Αυτό όχι μόνο βοηθάει στην άσκηση δύναμης με τον καρπό, τα χέρια και τα δάχτυλα αλλά αναπτύσσει και την ιδιοδεκτικότητα του παιδιού. Η ποικιλία των Lego® είναι ιδιαίτερα καλή για την οπτική επεξεργασία καθώς το παιδί πρέπει να βρει σωστά σχήματα που θα ταιριάζουν ως προς το μέγεθος, το χρώμα και τις εικόνες των μοντέλων. Η δημιουργία ενός μοντέλου Lego® είναι μια δομημένη διαδικασία, η οποία είναι πολύ καλή στο να βοηθάει παιδιά με ΔΑΦ (Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος) να αναπτύξουν τον κινητικό σχεδιασμό τους, να ακολουθούν οδηγίες και να αυξήσουν τα επίπεδα συγκέντρωσής τους. Η ακουστική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της Lego®-based Therapy βοηθάει το παιδί να ακολουθεί οδηγίες όταν «παίζει το ρόλο του» και να ακούει συγκεκριμένες λέξεις έτσι ώστε να αυξήσει τη διαδραστική ομαδική δουλειά.
Πρώιμη Παρέμβαση
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη DUPLO®-Based Εργοθεραπεία στο κέντρο ή στον παιδικό σταθμό για να ενισχυθεί η πρώιμη παρέμβαση μικρών παιδιών που χρειάζονται υποστήριξη στην ανάπτυξη δεξιοτήτων απαραίτητων για το σχολείο και την εκπαίδευση τους. Επικεντρώνεται στον συντονισμό, στη σύλληψη κομματιών, στις λεπτές κινήσεις, στις οπτικές, ακουστικές και άλλες αισθητηριακές δεξιότητες. Η DUPLO®-Based Εργοθεραπεία μπορεί να σταθμιστεί σε πιο απλές δραστηριότητες, όπως η ταύτιση και η κατηγοριοποίηση. Η θεραπεία αυτή, επίσης, προωθεί το να ακολουθούν τα παιδιά κανόνες και οδηγίες, την επικοινωνία και τις δεξιότητες που σχετίζονται με το παιχνίδι, όπως «περιμένω τη σειρά μου».
Οπτική Αντίληψη
Η οπτική αντίληψη κάποιου είναι η ικανότητά του να δέχεται, να επεξεργάζεται και να ερμηνεύει οπτικές πληροφορίες. Οι δεξιότητες της οπτικής αντίληψης είναι σημαντικές για εκπαιδευτικές δραστηριότητες όπως: η γραφή, το διάβασμα, ο συλλαβισμός και τα μαθηματικά. Η χρήση της Lego®-Based Therapy μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της οπτικής αντίληψης:
- Ταιριάζοντας τουβλάκια Lego® που έχουν το ίδιο μέγεθος ή χρώμα,
- με το να ακολουθούν και να θυμούνται τις οδηγίες για να πάνε στο επόμενο «στάδιο» όταν χτίζουν ένα μοντέλο,
- με το να βρίσκουν ένα συγκεκριμένο τουβλάκι ανάμεσα σε όλα τα άλλα και
- με το να έχουν την ικανότητα να ταιριάξουν όλα τα τουβλάκια μαζί για να φτιάξουν τη φιγούρα που φαίνεται στην εικόνα (ανάπτυξη οπτικοκινητικών δεξιοτήτων).
Δείτε εδώ περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα σεμινάρια για επαγγελματίες ψυχικής υγείας στη μέθοδο Brick Therapy for Autism: psychomotor-athens.gr/seminaria/lego-based-therapy/
Δεξιότητες Παιχνιδιού
Το να μάθει ένα παιδί να παίζει είναι ζωτικής σημασίας. Μέσα από το παιχνίδι, τα παιδιά μπορούν να γνωρίσουν το περιβάλλον τους, τα σώματά τους, τον κόσμο γύρω τους, πως να αλληλεπιδρούν με τους άλλους και να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Η Lego®-based Therapy επιτρέπει στα παιδιά να παίξουν μαζί με κανόνες, ρόλους και ομαδικότητα, χτίζοντας επικοινωνιακές δεξιότητες (προφορικές ή μη), δεξιότητες που σχετίζονται με επίλυση προβλημάτων και πολλά παραπάνω. Η Lego®-Based Therapy παρέχει ένα περιβάλλον που υποστηρίζει και παρακινεί τα παιδιά να εξερευνήσουν τη φαντασία τους, να χτίσουν ό,τι θέλουν να χτίσουν και να το μοιραστούν με την ομάδα. Θεμελιώδεις δεξιότητες παιχνιδιού, όπως η αδρή κίνηση, το κίνητρο, η διαχείριση υλικών, η οργάνωση στον χώρο, η προσοχή και το συμβολικό παιχνίδι προωθούνται μέσα από τη Lego®-Based Therapy.
Παιδιά με ΔΑΦ βιώνουν πολλές δυσκολίες, κυρίως κοινωνικές και επικοινωνιακές. Μπορεί να δυσκολεύονται να «καταλαβαίνουν» κοινωνικές νύξεις ή να μην ξέρουν πότε να μιλήσουν ή να ακούσουν ενώ οι εκφράσεις του προσώπου μπορεί να είναι αδύνατον να διαβαστούν· όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε κοινωνική απομόνωση. Γι’ αυτούς τους λόγους, παιδιά με ΔΑΦ μπορεί να βρουν αρκετά ωφέλιμη μια ομάδα όπου όλα τα μέλη της έχουν κοινά ενδιαφέροντα με τα δικά τους. Η Lego®-Based Therapy γίνεται από πλήρως εκπαιδευμένους επαγγελματίες, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα ενδιαφέροντα των ίδιων των παιδιών για να ενθαρρύνουν τη μάθηση και την αλλαγή χτίζοντας Lego® παρέα.
Μετάφραση του αρχικού υλικού από την Σταυρούλα Δρογκάρη, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια για το Psychomotor Athens.
> Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη Lego®-Based Therapy δείτε τη σχετική ενότητα.
> Καλέστε τώρα για ραντεβού και αξιολόγηση.
Στο Psychomotor Athens, στα Βριλήσσια, δημιουργήσαμε το 1ο Lego®-Based Therapy Club με την άδεια και την εποπτεία του Βρετανικού Οργανισμού Bricks for Autism.
Σημείωση: Το λογότυπο LEGO® αποτελεί εμπορικό σήμα και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ανήκουν στον Όμιλο Εταιρειών LEGO®, ο οποίος δεν εξουσιοδοτεί, συνεργάζεται ή συμμετέχει με οποιοδήποτε τρόπο στις θεραπείες ή/και σε άλλα θεραπευτικά παιχνίδια και προγράμματα με μέσο τα τουβλάκια.
