Αυτόν τον καιρό, διδάσκω μία πρακτική άσκηση, όπου οι μαθητές μου (οι οποίοι στην πραγματικότητα είναι δάσκαλοι που παίρνουν το Master τους στην ειδική αγωγή), κάνουν μάθημα σε μαθητές με ειδικές ανάγκες. Κάποιοι από αυτούς τους δασκάλους συναντούν μαθητές με αυτισμό για πρώτη φορά και αγχώθηκαν γι’ αυτό, κι έτσι ζήτησαν κάποιες ιδέες και στρατηγικές, που αφορούν την ειδική διαπαιδαγώγηση, για να διευκολυνθούν στην τάξη..

Αυτές είναι κάποιες από τις προτάσεις που τους έκανα σχετικά με τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις του αυτισμού, τις οποίες έχω χρησιμοποιήσει με επιτυχία στην τάξη.

1. Χρησιμοποιείστε ανάλυση στόχων –πολύ ειδικοί στόχοι, σε σειρά αλληλουχίας.
2. Πάντα ο λόγος σας να είναι απλός και πλήρης. Να αποδίδετε το νόημα αυτού που θέλετε να πείτε σε όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις. Τυπικά, είναι μακράν πιο αποτελεσματικό να πείτε “Κάτω τα στυλό, κλείστε το τετράδιό σας και κάντε σειρά για να βγούμε έξω”, από το “Φαίνεται να είναι τόσο ωραία έξω. Ας κάνουμε τώρα το μάθημα των επιστημών. Με το που τελειώσετε το γράψιμο, κλείστε τα βιβλία σας και κάντε σειρά στην πόρτα. Σήμερα θα πάμε έξω να μελετήσουμε τα φυτά”.
3. Διδάξτε ειδικές κοινωνικές δεξιότητες και κανόνες, όπως το να κάνουν σειρά κλπ.
4. Δώστε λιγότερες επιλογές. Εάν ζητηθεί από το παιδί να διαλέξει ένα χρώμα, δώστε του μόνο δύο ή τρεις επιλογές, για να διαλέξει από αυτές. Όσο περισσότερες είναι οι επιλογές, τόσο περισσότερο μπερδεμένο γίνεται για ένα παιδί με αυτισμό.
5. Εάν κάνετε μία ερώτηση ή δώσετε μία οδηγία, και τα παιδιά σας κοιτούν με κενό βλέμμα, τότε να αναδιατυπώσετε την πρότασή σας. Το να ρωτήσετε έναν μαθητή τι μόλις είπατε, βοηθάει στο να διευκρινιστεί το εάν έχετε γίνει κατανοητοί.
6. Αποφύγετε να είστε σαρκαστικοί. Εάν ένας μαθητής κατά λάθος κλωτσήσει όλα τα χαρτιά σας στο πάτωμα κι εσείς πείτε “Τέλεια!”, αυτό θα εκληφθεί ως κυριολεξία, και ίσως η πράξη αυτή να επαναλαμβάνεται σταθερά.
7. Αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε ιδιωματισμούς. “Βάλτε το μυαλό σας να δουλέψει”, “Ανοίξτε τα αυτιά σας” και “Σφραγίστε τα στόματά σας”, θα αφήσουν το μαθητή σε απόλυτη σύγχυση και να αναρωτιέται πώς θα τα κάνει αυτά.
8. Δώστε πολύ σαφείς επιλογές και προσπαθήστε να μην αφήσετε επιλογές ανοιχτές για αόριστο χρόνο. Είναι σίγουρο ότι θα έχετε καλύτερο αποτέλεσμα ρωτώντας “Θέλεις να διαβάσεις ή να ζωγραφίσεις;” παρά ρωτώντας “Τι θέλεις να κάνεις τώρα;”
9. Επαναλάβετε τις οδηγίες και ελέγξτε εάν έχουν γίνει κατανοητές. Χρησιμοποιείτε μικρές προτάσεις, για να εξασφαλίσετε τη σαφήνεια των οδηγιών.
10. Να παρέχετε πολύ καθαρή δομή και καθημερινή ρουτίνα, ακόμη και στην ώρα του παιχνιδιού.
11. Να διδάξετε τι σημαίνει ‘τέλος’ και να βοηθήσετε το μαθητή να αναγνωρίσει πότε κάτι έχει τελειώσει και κάτι άλλο έχει ξεκινήσει. Πάρτε φωτογραφία του πώς θέλετε να φαίνεται το πράγμα που έχει τελειώσει και δείξτε τη στο μαθητή. Εάν θέλετε να καθαριστεί το δωμάτιο, πάρτε φωτογραφία με το πώς θέλετε να φαίνεται όταν θα είναι καθαρό. Οι μαθητές μπορούν να το χρησιμοποιήσουν αυτό ως σημείο αναφοράς.
12. Να δίνετε προειδοποίηση για κάθε επικείμενη αλλαγή στη ρουτίνα ή αλλαγή δραστηριότητας.
13. Να απευθύνεστε στον μαθητή ατομικά κάθε φορά. Για παράδειγμα, ο μαθητής μπορεί να μην αντιληφθεί ότι μία οδηγία που δόθηκε στο σύνολο της τάξης, περιλαμβάνει κι αυτόν/ αυτήν. Το να φωνάξετε το όνομά του και να πείτε “Θέλω να ακούσεις αυτό που λέω, γιατί είναι κάτι για να κάνεις” ίσως κάποιες φορές να έχει αποτέλεσμα. Άλλες φορές θα χρειάζεται να απευθυνθείτε ατομικά στο μαθητή.
14. Να χρησιμοποιείτε διάφορους τρόπους παρουσίασης –οπτική, φυσική καθοδήγηση, ένα συνομήλικο ως πρότυπο κ.λπ.
15. Να αναγνωρίζετε ότι κάποια αλλαγή σε μία δραστηριότητα ή συμπεριφορά μπορεί να προκαλέσει ανησυχία (η οποία μπορεί να πυροδοτηθεί από μία μικρή αλλαγή στη ρουτίνα).
16. Να μην παίρνετε την αγενή ή επιθετική συμπεριφορά προσωπικά. Και να αναγνωρίζετε ότι ο στόχος του θυμού του μαθητή μπορεί να είναι άσχετος με το λόγο του θυμού του.
17. Αποφύγετε την υπερδιέγερση. Περιορίστε / αποφύγετε τα αντικείμενα που αποσπούν την προσοχή ή δώστε πρόσβαση σε έναν ατομικό χώρο ή δωμάτιο, όταν ο μαθητής ασχολείται με ένα στόχο που απαιτεί συγκέντρωση. Οι χρωματιστοί τοίχοι μπορεί να αποσπούν την προσοχή κάποιων μαθητών, ενώ άλλοι μπορεί να δυσκολεύονται να διαχειριστούν το θόρυβο.
18. Προσπαθήστε να συνδέσετε τη δουλειά με τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του μαθητή.
19. Εξερευνήστε την επεξεργασία των λέξεων και διδάξτε ανάγνωση με τον υπολογιστή.
20. Προστατέψτε το μαθητή από πειράγματα στον ελεύθερο χρόνο και ενημερώστε τους συνομήλικους για τις ειδικές ανάγκες του/ της.
21. Να επιτρέπετε στο μαθητή να αποφεύγει συγκεκριμένες δραστηριότητες (όπως αθλήματα ή παιχνίδια), οι οποίες μπορεί να μην του αρέσουν ή να μην τις καταλαβαίνει. Επίσης να υποστηρίζετε το μαθητή σε μακροπρόθεσμους και ομαδικούς στόχους.
22. Να επιτρέπετε στο μαθητή να επιδεικνύει στερεοτυπική συμπεριφορά ως επιβράβευση για τις θετικές προσπάθειες.

Πηγή
Επιμέλεια κειμένου: Psychomotor Team

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τα 5 βήματα επιτυχίας για το σύνδρομο Asperger Μπορούν τα παιδιά με ΔEΠ-Υ να έχουν στιγμές παρατεταμένης προσοχής; Σύνδρομο διάσπασης προσοχής και Υπερσυγκέντρωση