Συχνά οι γονείς ρωτάνε τί είναι οι μαθησιακές δυσκολίες, γιατί και πότε εμφανίζονται, αν φταίνε αυτοί ή οι εκπαιδευτικοί και αν το παιδί τους θα θεραπευτεί. Παρακάτω παρατίθενται οι πρώιμες ενδείξεις προσχολικής ηλικίας που οδηγούν στη διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών.

Δυσκολίες στην συγκέντρωση – προσοχή.

• Αφαιρείται συχνά.
• Είναι απρόσεχτο.
• Εμφανίζει αυξημένη κινητικότητα.
• Είναι νευρικό.
• Είναι παρορμητικό.
• Δυσκολεύεται να ολοκληρώσει εργασίες.

Δυσκολία στην εγρήγορση

• Δυσκολεύεται να ξεκινήσει μία δραστηριότητα.
• Έχει αργό ρυθμό.

Δυσκολίες στο ψυχοσυναισθηματικό προφίλ

• Παρουσιάζει διαταραχή συμπεριφοράς.
• Δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα συναισθήματά του.
• Παρουσιάζει επιθετικότητα ή δειλία.
• Είναι κυκλοθυμικό.
• Εμφανίζει κοινωνική αδεξιότητα.
• Έχει εμμονές.

Αδεξιότητα

• Δυσκολεύεται να συμμετάσχει σε δυαδικό ή ομαδικό κινητικό παιχνίδι.
• Δυσκολεύεται να οργανωθεί και να μάθει νέες κινητικές δεξιότητες.

Δυσκολίες στις Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής

• Δυσκολεύεται να τακτοποιήσει τα προσωπικά του αντικείμενα.
• Δυσκολεύεται στις δραστηριότητες αυτοεξυπηρέτησης (π.χ. ένδυση – απόδυση, φαγητό).

Δυσκολίες στο γραφοκινητικό τομέα

• Κρατά με λανθασμένο τρόπο το εργαλείο γραφής.
• Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει.
• Δυσκολεύεται σε προγραφικές ασκήσεις.
• Παρουσιάζει δυσκολίες στη λεπτή κίνηση (π.χ χρήση ψαλιδιού, εργαλείων γραφής, κουμπιά κλπ).

Ατελής πλευρίωση

• Στην ηλικία των 5,6 ετών δεν έχει επιλέξει το κυρίαρχο χέρι και πόδι.

 Δυσκολία στο πέρασμα μέσης γραμμής

• Δυσκολεύεται στις προγραφικές ασκήσεις με συνεχόμενη κατεύθυνση από τα αριστερά προς τα δεξιά.
• Συχνά κάνει τις εργασίες είτε αριστερά είτε δεξιά από τη μέση γραμμή στρίβοντας τον κορμό του.

Αριστεροχειρία

• Συχνά σχετίζεται με την εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών στο δημοτικό.
• Είναι καλό το αριστερόχειρο παιδί να αξιολογηθεί από ειδικό πριν την ένταξή του στην Ά Δημοτικού.

Δυσκολίες στην κατανόηση του λόγου

• Δεν κατανοεί με ευκολία εντολή τριών βημάτων.
• Δείχνει συχνά σα ‘να μην ακούει’.
• Αργεί να αντιδράσει σε λεκτικές εντολές.

Δυσκολίες στη λεκτική επικοινωνία

• Δεν μιλά καθαρά.
• Κάνει αντιστροφές συλλαβών (π.χ. καπρός αντί για καρπός).
• Σημειώνει συντακτικά λάθη στον λόγο.
• Χρησιμοποιεί φτωχές προτάσεις.
• Δυσκολεύεται να ανακαλέσει προτάσεις.
• Εμφανίζει δυσκολία στη ροή του λόγου.

 Δυσκολίες στη μνήμη

• Παρουσιάζει δυσκολίες στην οπτική, ακουστική, βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη μνήμη.

Δυσκολίες στον προσανατολισμό

• Δυσκολεύεται στην κατευθυντικότητα.
• Δυσκολεύεται στην αναγνώριση των εννοιών ‘δεξί – αριστερό’.
• Δυσκολεύεται στην αντιγραφή με πλαστελίνη και με κύβους.
• Εμφανίζει καθρεπτισμούς ή γράφει με φορά από τα δεξιά προς τα αριστερά με μεγάλη συχνότητα.

Δυσκολίες ταυτίσεων – διαφοροποιήσεων 

• Δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τις έννοιες ‘ίδιο – διαφορετικό’ ανάμεσα σε σχήματα ή εικόνες.

 Δυσκολίες στην αντίληψη ποσοτήτων

• Δυσκολεύεται στις προμαθηματικές έννοιες (π.χ. μεγαλύτερο – μικρότερο, περισσότερα – λιγότερα).
• Δυσκολεύεται στην αριθμητική συμβολοποίηση.
• Δυσκολεύεται στη μέτρηση με ακρίβεια.

Εάν υποπτευτείτε ότι το παιδί σας αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες θα πρέπει να το συζητήσετε με τον/ την δασκάλα του και εάν κριθεί από κοινού σκόπιμο να αξιολογηθεί από κάποιον ειδικό. Με τη χρήση εξειδικευμένων τεστ θα φανούν οι δυσκολίες του παιδιού και θα υποδειχτούν οι κατάλληλοι τρόποι αντιμετώπισής τους τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι.

Γράφει η Ελένη Κοσμοπούλου, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (ΕΜΔ): Ποια είναι τα «καμπανάκια» που προειδοποιούν; Γιατί το παιδί μου είναι τόσο υπερδιεγερμένο; Η αξία της συναισθηματικής νοημοσύνης σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και ΔΕΠ-Υ