Οι μαθησιακές δυσκολίες και οι επιπτώσεις τους στο κίνητρο και στη ματαίωση του παιδιού.

Σε αρκετές περιπτώσεις, μαθητές που δεν ανταποκρίνονται στην εκπαιδευτική διαδικασία και που δεν παρουσιάζουν συνέπεια στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, προβληματίζουν τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς τους. Πρόκειται για παιδιά που εξωτερικεύουν την εικόνα ατόμων με χαμηλό κίνητρο, ακόμη και «αδιαφορία» ή «τεμπελιά» για τα μαθήματα.

Στην τάξη, ενδεχομένως ένας μαθητής με αυτό το προφίλ να μην παρακολουθεί στο μάθημα, να δείχνει χαμένος στις σκέψεις του και να μη συμμετέσχει όσο άλλα παιδιά. Στο σπίτι, ενδεχομένως ο ίδιος μαθητής να μην καταπιάνεται με ευκολία με τις ασκήσεις που έχει αναθέσει ο εκπαιδευτικός της τάξης και να χρειάζεται αρκετές ώρες για να ολοκληρώσει τις εκπαιδετικές δραστηριότητες που έχει αναθέσει ο εκπαιδευτικός.

Οι μαθησιακές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα παιδί επηρεάζουν την επίδοσή του στις δραστηριότητες εντός τάξης. Ιδιαίτερα όσο οι τάξεις προχωρούν, οι ακαδημαϊκές απαιτήσεις αυξάνονται και οι δυσκολίες κλιμακώνονται. Σε μεγαλύτερες τάξεις ιδίως, οι  μαθητές αρχίζουν να συγκρίνονται μεταξύ τους, δίνοντας έμφαση σε βαθμούς διαγωνισμάτων, ελέγχους επίδοσης και στη συνολική εικόνα του κάθε συμμαθητή.

Για παράδειγμα, ένα παιδί που δυσκολεύεται στο μάθημα των Μαθηματικών, έχει να αντιμετωπίσει πολλαπλές δυσκολίες σε επίπεδο τάξης αλλά και στο σπίτι. Στην ώρα των μαθηματικών, ενδεχομένως αγχώνεται στη σκέψη να σηκωθεί στον πίνακα και να λύσει πράξεις ή κάποιο πρόβλημα, διότι αν κάνει κάποιο λάθος οι συμμαθητές του θα αντιληφθούν τη δυσκολία του. Στην ώρα του διαγωνίσματος, ενώ όλοι γράφουν, εκείνος σβήνει και γράφει επαναλαμβανόμενα ή μένει άπραγος μην αδυνατώντας να κατανοήσει την εκφώνηση της άσκησης. Η επιβεβαίωση της αδυναμίας για τον ίδιο επέρχεται όταν πια λάβει το διορθωμένο γραπτό, γεμάτο λάθη και διορθώσεις.

Το παιδί αυτό που αντιμετωπίζει αυτού του είδους τις δυσκολίες, χρειάζεται ενίσχυση, τόσο συναισθηματική όσο και εκπαιδευτική. Η αυτοπεποίθησή του διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη γενικότερη επίδοσή του. Οι δυσκολίες του οδηγούν στην ανεπαρκή επίδοση, η ανεπαρκής επίδοση οδηγεί στο άγχος, στη μειωμένη αυτοπεποίθηση και στη ματαίωση, στην αρνητική προδιάθεση να εμπλακεί με τις δραστηριότητες αυτές που τον δυσκολεύουν και που του υπενθυμίζουν τα ελλείμματά του (Cassady, 2010).

Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που θα συνεχιστεί, μέχρι το παιδί να λάβει τη συναισθηματική και εκπαιδευτική υποστήριξη που χρειάζεται. Οι γονείς σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό πρέπει να κατανοήσουν πλήρως τις ανάγκες και τα ζητήματα που επηρεάζουν την επίδοση του μαθητή. Στη συνέχεια, ο μαθητής θα πρέπει να πλαισιωθεί επαρκώς από εξατομικευμένη μαθησιακή υποστήριξη που θα βασιστεί στην ολοκληρωμένη αξιολόγηση των αναγκών του. Όταν ο ίδιος αντιληφθεί ακριβώς όλα εκείνα τα σημεία που τον δυσκολεύουν και κατανοήσει ότι έχει τη συμπαράσταση των γονέων του αλλά και του δασκάλου του, θα μπορέσει να αφεθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία και να νιώσει ασφαλής, σίγουρος για τον εαυτό του (Eum & Rice, 2011). Έτσι θα καταβάλει τη μέγιστη προσπάθεια, θα επεξεργάζεται με μεγαλύτερη ευκολία κάθε πληροφορία και θα μαθαίνει πιο αποτελεσματικά, αφού το συναίσθημα και η διάθεση επηρεάζουν πλήρως τη μαθησιακή διαδικασία (Bohn-Gettler&Rapp, 2011).

Βιβλιογραφία:

• Bohn-Gettler, C. M., & Rapp, D. N. (2011). Depending on my mood: Mood-driven influences on text comprehension. Journal of Educational Psychology, 103(3), 562–577.
• Cassady, J. C. (Ed.). (2010). Anxiety in schools: The causes, consequences and solutions for academic anxieties. Peter Lang.
• Eum, K., & Rice, K. G. (2011). Test anxiety, perfectionism, goal orientation, and academic performance. Anxiety, Stress, and Coping, 24(2), 167–178.

Γράφει η Αμαλία Κρητικού
Ειδική Παιδαγωγός Med

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

5 συμβουλές για ομαλή μετάβαση από το καλοκαίρι στο σχολείο Προετοιμασία του παιδιού για το δημοτικό σχολείο Συμβουλές για την επιστροφή στο σχολείο από γονείς και θεραπευτές