Η αυτοπεποίθηση και η θετική θεώρηση των πραγμάτων είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά μας, καθώς ένα παιδί με αυτοπεποίθηση μαθαίνει πώς να αντιμετωπίζει ποικίλες καταστάσεις ήδη από την παιδική ηλικία. Ένα παιδί με αυτοπεποίθηση μπορεί να διαχειρίζεται τις ματαιώσεις και να κατανοεί ότι ακόμη και μια κακή μέρα έχει θετικές προεκτάσεις. Ευτυχώς, το να εφοδιάσουμε τα παιδιά μας με αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση και θετική στάση δεν είναι δύσκολο, καθώς η επιτυχία εξαρτάται από τη δική μας συμπεριφορά τόσο απέναντι στο παιδί όσο και απέναντι στην ζωή εν γένει.

Αγαπήστε τα παιδιά σας

Σαφώς και αγαπάμε τα παιδιά μας. Ένα παιδί με αυτοπεποίθηση γνωρίζει ότι η αγάπη των γονιών του αδιαμφισβήτητη και δεν εξαρτάται από την επίδοσή τους στο σχολείο ή τις κοινωνικές τους επιτυχίες. Αφιερώστε χρόνο ώστε να δηλώσετε την αγάπη σας και εκπλήξτε τας με απλά πράγματα ή ενισχύοντας άλλα, παραδείγματος χάριν βάλτε ένα μικρό σημείωμα στο ψυγείο ή ένα Post-it  στο κολατσιό τους, αγοράστε ένα μικρό δωράκι (ιδιαίτερο στυλό). Βεβαίως, ο καλύτερος τρόπος να δείξουμε την αγάπη μας στα παιδιά είναι να τους αφιερώνουμε χρόνο, ποιοτικό χρόνο οπότε και θα έχουν την απόλυτη προσοχή μας και δεν θα ανταγωνίζονται το κινητό μας. Ας απολαύσουμε χαρούμενες στιγμές με τα παιδιά μας και αυτά θα νιώσουν ευτυχισμένα και πολύτιμα.

Επαινέστε τα συχνά

Ένα παιδί που το επαινούμε συχνά θα ανθίσει και θα εξελιχθεί σε έναν ενήλικα με αυτοπεποίθηση και βεβαιότητα –αρκεί βέβαια να πιστεύουν στους επαίνους μας.  Όταν το παιδί μας δείχνει την ζωγραφιά του είναι προτιμότερο να επαινέσουμε τη χρήση των χρωμάτων παρά να πούμε ότι είναι η ομορφότερη ζωγραφιά στον κόσμο. Παρομοίως,  όταν τακτοποιούν το δωμάτιο τους ή κάνουν κάποια άλλη δουλειά στο σπίτι είναι προτιμότερο να τα ευχαριστήσουμε για τη βοήθεια και την τόσο καλή δουλειά που κάνουν.

Προσπαθήστε να μην είστε υπερπροστατευτικοί

Είναι απολύτως φυσιολογικό να θέλουμε να προστατέψουμε τα παιδιά μας από κακοτοπιές, ή να τα αποτρέψου από το να εμπλακούν σε κάτι που θεωρούμε ριψοκίνδυνο. Όμως όσο δύσκολο και αν είναι καλό είναι να τα αφήσουμε να μάθουν κάνοντας ένα βήμα πίσω και βοηθώντας τα να καταλάβουν γιατί συμβαίνουν κάποια πράγματα (πχ γιατί δεν τον επέλεξαν πρώτο στην ομάδα).  Θα μάθουν να αντιμετωπίζουν χτυπήματα από το παιχνίδι και κατ επέκταση θα μάθουν να σκέφτονται και να διαχειρίζονται καλύτερα τον κίνδυνο. Συζητήστε διεξοδικά, και αν το παιδί κάνει με επιτυχία πρώτη φορά ποδήλατο, επαινέστε το, αλλά αν δε πήγε και πολύ καλά αυτή η πρώτη προσπάθεια, μάθετε του ότι τα λάθη είναι μέσα στη ζωή όπως και οι αποτυχίες αλλά δεν χρειάζεται να αναστατώνεται όταν τα πράγματα δεν γίνονται όπως τα θέλει. Τα πιο σημαντικό είναι να επαινούμε την προσπάθεια –όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα.

Καλλιεργούμε την ανεξαρτησία και την εξερεύνηση αλλά διασφαλίζουμε πάντα ότι μπορούν να είναι ασφαλή. Αν κάνουμε ένα λάθος ή πάρουμε μια λανθασμένη απόφαση μπορούμε να το μοιραστούμε με το παιδί. Με αυτό τον τρόπο δείχνουμε ότι είναι απλά «οκ» να κάνουμε λάθη αφού και η μαμά και ο μπαμπάς κάνουν λάθη. Αφήστε το παιδί να δει πως διαχειρίζεστε τα προβλήματα, τα διλήμματα, την απόρριψη με επιθυμητό τρόπο και διδάξτε με αυτό τον τρόπο να αντιμετωπίζουν την ζωή θετικά, ακόμη και όταν προκύπτουν δυσκολίες.

Αφήστε τα να μάθουν μόνα τους- ακόμη και αν πιστεύετε ότι η κρίση τους είναι λανθασμένη, μην λέτε τίποτα, καθώς πρέπει να μάθουν να είναι υπεύθυνα . Μοιραστείτε εμπειρίες και επαινέστε την κάθε προσπάθεια τους, αλλά μην υποβιβάσετε την προσπάθεια αν δεν στεφθεί με επιτυχία.

Αθληθείτε!

Η άθληση δεν κάνει απλά καλό στην υγεία των παιδιών αλλά ενισχύει και την αυτοεκτίμηση τους. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να λαμβάνουν μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες και προετοιμαστείτε να αντιμετωπίσετε πιθανή ήττα της ομάδας. Τονίστε την αξία της συμμετοχής. Προτείνετε έναν σύντομο αγώνα ποδοσφαίρου στο πάρκο, παίξτε μπάσκετ στο κοντινό σας γήπεδο, τρέξτε στο στίβο-όλα αυτά αποτελούν ένα εξαιρετικό τρόπο να διασκεδάσετε αλλά και να κάνετε προπόνηση. Οι αθλητικές δραστηριότητες ενισχύουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού, αφυπνίζουν την ανταγωνιστικότητα του, μαθαίνουν στα παιδιά να απολαμβάνουν την ομαδικότητα και να διασκεδάζουν.

Δώστε επιλογές

Μιας και ζούμε σε μια έντονα ανταγωνιστική κοινωνία τα παιδιά μας θα έρθουν κληθούν να πάρουν αποφάσεις και θα πρέπει να το κάνουν με αυτοπεποίθηση. Στις μικρότερες ηλικίες η επιλογή μπορεί να δημιουργήσει αναστάτωση στο παιδί. Έτσι είναι προτιμότερο να δώσετε επιλογές, παραδείγματος χάριν, σχετικά με το τι θέλει να κάνετε το απόγευμα αντί να ρωτήσετε απλά: “τι θέλεις να κάνεις το απόγευμα». Αν θεωρήσουν τελικά ότι επέλεξαν λάθος υπενθυμίστε τα θετικά σημεία της επιλογής.  Αν ενδιαφέρονται πολύ για ένα θέμα ενθαρρύνετε την ενασχόληση με αυτό-με εσάς στο ρόλο του υποστηρικτή και όχι αυτό που επιλύει όποιο πρόβλημα προκύψει στην πορεία.

Ένα παιδί με χαμηλή αυτοεκτίμηση θα δυσκολευτεί πολύ να τολμήσει να δοκιμάσει κάτι καινούριο και ίσως ελαφρώς διαφοροποιημένο , καθώς θα φοβάται την αποτυχία και την απογοήτευση.
Διασφαλίζοντας ότι μεγαλώνουμε τα παιδιά μας καλλιεργώντας τους αυτοπεποίθηση ουσιαστικά μεγαλώνουμε έναν ενήλικα με αυτοπεποίθηση, ικανό να απολαμβάνει μια επιτυχημένη και ισορροπημένη ζωή.

Γράφει η Παναγιώτα Μακρή
Ψυχολόγος, MSc in Child Development

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πότε το παιδί χρειάζεται βοήθεια από ειδικό; Βοηθώντας το παιδί να αναπτύξει αυτοεκτίμηση Πώς να διαχειριστείτε το ζήτημα του πολέμου με το παιδί σας